Որ ես ոչինչ եմ, որ էլ չկամ...
Աստղերը միշտ սխալ են հուշում: Աստղերն ընդհանրապես ոչինչ չեն հուշում: Մենք վերացական երազաներ ենք կապում այն երևույթների հետ, որոնց չենք կարող հասնել, բայց ... բայց մենք պարտվում ենք: Մենք պարտվում ենք մեր անձի դեմ կռվում, մեր դիմացինի զգացմունքների հետ պայքարում, անիմաստ, անգույն, անտեսք երազներում:
***
- Պարտվեցի:
- Հը՞:
- Է՜հ, չգիտեմ:
- Սկսվե՜ց: Հիմա հանգստանում ես ու խոսում: «Պարտվեցի» ասելը մոտդ սովորություն դարձել: Խոսի՛ր:
- Հիմա ես քեզ կպատմեմ այն, ինչ եղել է: Դու հոգոց կհանես, ինձ մեղմ կժպտաս, կասես, որ էլի հեքիաթներ եմ պատմում, փիլիսոփայում եմ ու կճանապարհես տուն: Հետո կվերադառնաս ու կմոռանաս:
Վերջ:
Իսկ ես նորից կպարտվեմ: Էս անգամ էլ քեզ:
Էս անգամ էլ իմ մտքին:
Էս անգամ էլ:
- Խոստանում եմ՝ նույն սցենարը չի կրկնվի: Ասա՛:
- Էսօր հարցազրույցի էի:
Ռադիոյում:
Գիտես՝ ողջ կյանքումս երազել եմ այնտեղ աշխատել: Իմ ամենասիրելի ֆիլմը ռադիոյի մասին է, իմ մտքերն ու երաժշտական երազները ռադիոյում են, ես ռադիոգերի եմ: Ծիծաղելի է, չէ՞: Բայց երազանքս է:
- Գիտեմ, գիտեմ,- քթի տակ մռմռաց նա:
- Առավոտյան լավ տրամադրությամբ էի արթնացել: Ամենաերջանիկ օրս պիտի լավ ավարտ ունենար: Ես էլ իմ երազանքին հասնեի:
Երբ ֆիլմերում ցույց են տալիս մի փոքրիկ քաղաքի փոքրիկ աղջկա, որը մեծ քաղաքում հասնում է մեծ երազի, միշտ չես հավատում; Մտածում ես՝ չէ, անհնարին է: Իրական կյանքում միակ սցենարիստը դու ես, ռեժիսորն էլ, օպերատորն էլ: Քո կյանքի չերևացող ֆիլմի բոլոր «աստղերը» դու ես, աշխատատեղերն էլ բոլորը քոնն են: Դու ստեղծեցիր՝ կհաղթես, կեսից կանգնեցիր՝ կպարտվես: Հա՛, էլի էս բառերն եմ գործածում: Որովհետև կյանքում կա՛մ հաղթում են, կա՛մ պարտվում: Կա՛մ ունես ամեն ինչ, կա՛մ ոչնչի տիրակալն ես: Մնացածը միջակություն, անիմաստություն, անիրական երազանքների լիություն ու կոտրված երջանկություն է:
Դու դա ուզու՞մ ես:
Չէ:
Ես էլ: Մենակ մի «բայց»-ով:
Ես միշտ հավատացել եմ ֆիլմերին, նույնիսկ ամենաֆանտաստիկ ու ամենաանիրական: Ես հավատացել եմ երազանքի՝ առանց իրականության խաբեության ու անէության:
Իսկ այսօր ես ...- արդեն ուզում եմ լաց լինել, բայց հավաքվում եմ,- ես կրկին պարտվեցի: Պարտ-վե-ցի:
«Ձեր ձայնը չի համապատասխանում մեր պահանջներին»: Ասացին ռադիոյում ու ուղարկեցին տուն:
Պատկերացնում ես, չէ՞:
Իմ երազանքը մի վայրկյանում դարձավ զրո, դարձավ կետ, դարձավ ոչինչ, որին տրորեցին ու անցան:
Մենք: Ը-ը-ը: Ես:
Ես պարտվեցի:
Ես պարտվեցի կյանքին, որն ինձ անտանելի մեծ ուժ էր տալիս:
Պարտվեցի իմ երազանքին:
Մի բառով:
Մի նախադասությամբ:
Ես պարտվեցի բոլոր նրանց պես, որոնք ցանկանում էին, բայց չհասան:
Նրանց պես, որոնք երգեր ու բանաստեղծություններ գրեցին, հորինեցին ու ստեղծեցին, բայց չհասան:
Ես պարտվեցի:
Պարտվեցի իմ անձին, իմ ապագա երջանկությանը, իմ անձնական երջանկությանը:
Ես ան-անձ-նա-կան էի:
Իմ անձը պարտվեց: Ես դարձա ոչինչ:
Ամիրխանյանի ամենասիրուն երգի բառերի պես:
***
իմ անանձնությունը խեղդեց ինձ պարտության աստիճան,
իմ երազանքն ինձ դարձրեց անտեր, անիսկական...
***
Իմ բառերից հետո նա սկսեց մխիթարել ինձ անգիր արած ու նույն ֆիլմերի չստացված կադրերից սովորած բառերով:
Սցենարը կրկնվում էր:
Նա մեղմ ժպտում էր:
Իսկ ես հասկանում էի, որ իրականում ես միշտ էլ կպարտվեմ, մինչև սովորեմ հասկանալ, որ երազանքը պիտի կախված չլինի ուրիշներից, նրանց անձից, նրանց անհույս բառերից, անգիր արած տառերից ու միագույն եզրերից:
Ես կընկնեմ, կտապալվեմ, կցեխոտվեմ, կկոտրվեմ, լաց կլինեմ, կմրոտվեմ, կանգունանամ,
ԲԱՅՑ կհաղթեմ, քանի դեռ կամ ու կլինեմ!
Որ ես ոչինչ եմ, որ էլ չկամ...
***
իմ անանձնությունը խեղդեց ինձ պարտության աստիճան,
իմ երազանքն ինձ դարձրեց անտեր, անիսկական...